Een wit voetje halen, rood zien van schaamte, een donkerbruin vermoeden hebben of van de blauwe knoop zijn…Dit is slechts een greep uit de vele kleurrijke uitdrukkingen van onze taal. Kleur vertelt vaak meer dan woorden kunnen zeggen. Maar wat precies? Let’s discover some colour!

Samengepakte grijze wolken hangen dreigend boven het water voor ons huis. Het regent onophoudelijk. Vanuit mijn linkerooghoek zie ik het ijs langzaamaan in een ondoorzichtige drab veranderen. Het is in schril contrast met het beeld van nog geen dag geleden: een bonte verzameling blije schaatsende mensen onder een strakblauwe hemel. Er bestond even geen corona. Het is bijna niet te geloven hoe de wereld in nog geen etmaal zo van kleur kan veranderen. Een trieste aanblik zou je zeggen, ware het niet dat ik net op tijd besef dat alle verschillen júíst kleur aan het leven geven. Daarbij bezitten wij mensen het vermogen om te kunnen nagenieten en op die manier weer kleur aan ons gevoel te geven. Kleur is in die zin dan ook iets abstracts en tegelijkertijd heel subjectief. Het leven door een roze bril zien staat voor blij of optimistisch zijn, maar ik ben niet van het roze en zou daar zelf behoorlijk chagrijnig van worden.

Roggbiv
Dat zég ik! En nee, dit is geen nieuw soort cracker, maar een ‘begrip’ dat ik zojuist tegenkwam in mijn speurtocht naar kleur voor dit artikel. Het staat voor rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo (lichtpaars) en violet (donkerpaars): alle kleuren die precies in die volgorde een regenboog vormen. Deze ontstaat doordat het zonlicht – net als bij een glazen prisma – gebroken wordt door regendruppels. Ondanks het feit dat we meestal maar een halve boog waarnemen, is een regenboog een volmaakte cirkel. Dat komt omdat de andere helft (voor het oog) onder de horizon verdwijnt. Vanuit een vliegtuig of als je hoog op een berg staat, is het soms mogelijk de volledige cirkel waar te nemen. Overigens bevat het gehele kleurenspectrum nog zo’n miljoen tussenschakeringen aan tinten. Want net zoals bijen in staat zijn om het uv-licht waar te nemen en slangen de warmte van hun prooi kunnen voelen met behulp van infrarood, is het menselijk oog aangepast om precies dat deel van het lichtspectrum te zien wat ons het meest ten goede komt, namelijk de kleuren die belangrijk waren voor onze gezondheid en overleving in de tijd van onze voorouders. Ze zijn er dus niet alleen voor het mooie. Over alles is ‘nagedacht’.

Eten met je ogen
Want al die prachtige kleuren van planten (maar ook van sommige dieren, zoals wilde zalm, garnalen en kreeft) zitten vol stoffen – de zogenaamde fytonutriënten – die voor een specifieke pigmentatie zorgen en een krachtige beschermende werking hebben die ook voor ons opgaat. Nergens wordt zoveel over geschreven en gebakkeleid als over wat we nou het beste kunnen eten. Wat de ene dag gezond zou zijn, wordt de volgende dag weer bestempeld als het reinste gif. Terwijl de natuur het ons zo vrolijk voordoet. Want of je nou naar een regenboog kijkt of naar de diverse planten op aarde: kleur is het devies. En iedere kleur bevat zijn eigen palet aan voedingsstoffen die allemaal precies op elkaar zijn afgestemd. Hoe meer verschillende kleuren je eet, hoe meer gezondheidsstofjes je binnenkrijgt. En ik bedoel dus niet een roze koek op een bedje van M&M’s, maar zoals de bekende no-nonsense voedingsgoeroe – Michael Pollan – ooit al stelde: eet voornamelijk voedsel dat je (over)grootouders ook als eetbaar zouden herkennen. Dat scheelt een slok op een borrel. Het kan allemaal veel simpeler.

Kracht en contrast
Tenzij je kleurenblind bent, zie je voortdurend vele kleuren om je heen.
Kleuren zijn energie met allemaal hun eigen frequentie. Het is daarom ook niet verwonderlijk dat kleur een belangrijke invloed heeft op onze psychologie en ons algehele welzijn. In de reclamewereld wordt er dankbaar gebruik van gemaakt, maar ook in ziekenhuizen en bij bepaalde therapieën. Zo is een vriendin van mij kleurentherapeut. Ik kon me daar nooit echt wat bij voorstellen, maar – eerlijk is eerlijk – zelden heb ik zo’n upliftende behandeling ervaren als bij haar. Kleuren zijn haar passie en ‘gereedschap’ in al het werk dat ze doet, zoals het coachen van mensen en het geven van fantastische massages (purelifestyle.nl).

In mijn ‘kleurentocht’ viel mijn oog ook op de kleurenleer van de Duitse schrijver en wetenschapper Goethe. Hij gaf namelijk ruimte aan de gevoelservaringen die opgewekt worden bij de mens. Het waarnemen en vertalen van een kleur is daarmee een innerlijk fenomeen. Hoewel de huidige wetenschap duisternis beschouwt als de afwezigheid van licht, zag Goethe duisternis als een waarneembaar fenomeen; als de polaire tegenhanger van licht. Op deze dualiteit was zijn leer gebaseerd, waarbij hij vooral gebruik maakte van inzichten van kunstschilders die uitdrukten hoe zij kleuren ervaarden. Kleuren ontstaan volgens hem uit de wisselwerking of ‘menging’ van licht en duisternis. Ik vind dit wel een mooi inzicht want uiteindelijk krijgt alles alleen maar betekenis bij de gratie van het tegenovergestelde. Donker en licht horen bij elkaar. Wij mensen geven er betekenis aan.

Kleur bekennen
Velen zijn er wel klaar mee. We willen van het donker af, zoals van verdriet, ongemak of van het hele corona-gedoe, maar zien niet dat het wellicht een blessing in disguise is; een uitdaging om onze donkerte én ons licht meer te mengen, zodat we ook meer kleur vanbinnen ervaren. De spirituele leraar Bentinho Massaro vergelijkt ons leven met a clean white slate, een wit canvas waarop we onze eigen kleuren kunnen aanbrengen. Kies je voor een grijze muis of voor een bonte paradijsvogel? Aan jou de keus. Als we alleen maar vanuit ons hoofd blijven leven, verandert er niet veel en blijven we gevangen in zwart-witdenken en gevoelens van frustratie en tekort. Ware kleur komt vanuit je hart en ons hart wordt volgens hem zwaar onderschat. Net zoals in het wereldberoemde verhaal De kleine prins van de Franse schrijver Antoine de Saint-Exupéry, waarin de vos het prinsje toevertrouwt dat alles wat wezenlijk van belang is, voor het oog onzichtbaar is. ‘Want alleen met het hart kun je goed zien.’ Dare to be bold! roept Massaro iedereen op. Want voor kleur bekennen is moed nodig.

Groen licht
Volgens de oude Indiase kennis bestaat ons lichaam uit zeven energiecentra vanaf je stuit tot aan je kruin. Het middelste chakra – ons hartchakra – heeft de kleur groen. Van deze kleur is wetenschappelijk bewezen dat het een kalmerend effect heeft en het de hartslag vertraagt. Dus dat komt goed uit nu het weer lente is. Een wandeling door het groen doet direct goed. Daar hebben we geen wetenschap voor nodig.

Schermafbeelding 2021-05-04 om 12.02.11.png

Maar bewuster vanuit ons hart leven, hoe doen we dat? Nou, dat dóe je dus niet. Het is meer een besluit om jezelf wat vaker vanbinnen te ervaren. Te voelen dat daar ook nog een trouw kloppend hart zit dat we meestal alleen voelen bonzen wanneer we sporten of bij stress. ‘Je hart volgen’ is een gangbare uitdrukking, maar blijkt toch lastiger dan het klinkt. Dit toch enigszins zweverige ‘concept’ heeft het Amerikaanse HeartMath Institute (heartmath.org) geheel weten te demystificeren. Door middel van biofeedback op hartritme leren ze mensen hoe ze beter kunnen omgaan met stress om zo een ruimer bewustzijn te kunnen ervaren, ook wel the heart brain coherence genoemd. Je kunt daarbij gebruik maken van een klein apparaatje (de Inner Balance of de emWave) wat met energetische codes werkt. Hiermee krijg je daadwerkelijk zicht op hoe het met je hartcommunicatie is gesteld. Hun website staat bol van het wetenschappelijk onderzoek, waarin keer op keer wordt bewezen dat ons hart vele malen intelligenter is dan ons hoofd. Het wordt veel in de bedrijfs- en sportwereld gebruikt om beter te presteren. Ook schrijfster Mel Robbins heeft een manier ontdekt om meer vanuit ons hart te leven. In haar boek The 5 second rule legt ze uit hoe een impuls vanuit ons hart vaak binnen vijf seconden door ons hoofd wordt overruled en de nek wordt omgedraaid. En dat hebben we meestal niet eens door. De kunst is dus om bij ieder idee dat bij je opkomt en waar je hart een sprongetje van maakt, niet te wachten totdat de twijfel toeslaat, maar er gewoon voor te gaan.

Wat houdt je nog tegen? Het licht staat op groen, dus 5, 4 ,3 ,2, 1…GO!

Kleurrijk filmpje met de meest simpele en eenvoudige ‘regels’ met betrekking tot voeding. Meer hoef je niet te weten:

Download salt artikel