Eva Crutzen (29) is één van de grote cabaretbeloftes van deze tijd. Haar tragikomische voorstellingen gaan over de grote thema’s van het leven, die ze op ontwapenende wijze voor het voetlicht brengt. Onlangs ging haar alom bejubelde voorstelling Spiritus in reprise.

Alles draait om liefde
“Liefde is toch écht waar het voor mij om draait. Het is de essentie van het leven, waar alles bij elkaar komt, want heel veel dingen zijn eenvoudigweg terug te vertalen naar liefde. We denken misschien dat geld en succes ons gelukkig maken, maar ik geloof dat het uiteindelijk liefde is waar we bewust of onbewust altijd maar naar op zoek zijn. Het is in feite net zo’n groot en ondefinieerbaar thema als de dood, want we doen ook alles om te overleven. Het verlangen naar liefde en de angst voor de dood zijn volgens mij daarom onze grootste drijfveren. Ik ben in ieder geval veruit het gelukkigst wanneer ik omringd ben door mijn geliefden en dierbaren en ben dus ook het ongelukkigst wanneer de liefde om wat voor reden mis gaat. Het grootste verdriet in mijn leven is het verlies van mijn moeder toen ik nog heel jong was. Dat went nooit. Het voelt nog steeds als heftig liefdesverdriet.”

Hoop als energiebron
“’Hoop doet leven!’ Daar geloof ik dus heel erg in. En dan heb ik het niet over de het soort hoop vanuit angst of laksheid, maar vanuit verlangen en fantasie. Dat je sterk gelooft dat er nog véél meer mogelijk is dan je kan bedenken. Het geeft zoveel kracht om te weten dat er áltijd hoop is op iets beters. Dat is toch geweldig?! Ik beschouw het als mijn motor, waardoor ik in beweging blijf. En dat is prettig want nu ik de dertig nader, zijn er ineens hele andere beslissingen waar je voor staat. Je voelt dat alles veel minder vrijblijvend is dan toen je nog twintig was. Hoe zal ik het met mijn werk aanpakken? Wanneer willen we voor kinderen gaan? Al dat soort bepalende levensvragen die voor de zogenaamde ‘dertigerscrisis’ zorgen, kan ik omzeilen door mijn hoop in te zetten. Van hoop op een gelukkig gezin tot ‘ooit een optreden in Carré.’ Niet dat ik daar passief op ga zitten wachten, want ik zie hoop eerder als energie die op de juiste tijd in mijn leven uitkristalliseert. Daar heb ik steeds meer vertrouwen in. In die zin geeft hoop me ook rust.”

Verlangen naar houvast
“Ik kom uit Maastricht en ben katholiek opgevoed, maar we zaten zeker niet iedere week in de kerk. Zelf hang ik het katholieke geloof niet aan, omdat ik het wel een leuk verhaal vind, maar het domweg niet geloof. Daar ben ik dan toch weer te realistisch voor. Wel houd ik enorm van alle rituelen en die bijna magische geborgenheid van een kerk, waarbij je met elkaar samen komt. Ik heb daar hele goede en positieve herinneringen aan. Een geloof is in feite ook op hoop gebaseerd. Het biedt een zeker kader waardoor het leven dragelijker wordt en daar vind ik helemaal niets mis mee. Ik snap dat verlangen naar houvast en zingeving als geen ander. Het is mijn inspiratie bij het schrijven van mijn voorstellingen. Spiritus gaat in grote lijnen over onze oerbehoefte om bij een groep te horen en hoe we dat nu doen, nu de kerk steeds minder die rol vervult. Die saamhorigheid komt bij een festival nog het dichtst in de buurt. Daarom zie je mij daar veel. Ik geniet van die sfeer, met z’n allen in zo’n bubbel. Ik houd ervan om dingen met elkaar te doen, al ben ik daarnaast graag af en toe alleen. Voor het schrijven van mijn voorstellingen is dat pure noodzaak.”

Zo vrij als een vogel
“Vrijheid is voor mij essentieel om te kunnen zijn en te doen wat ik wil. Vrijheid en liefde gaan voor mij samen, want iedere beperking die je elkaar op wat voor manier dan ook oplegt, gaat ten koste van de liefde. Het gevoel van vrijheid ervaren is voor mij ook de reden dat ik voor het podium heb gekozen, want vrijheid is ook een zekere controle hebben over de dingen. Wanneer ik een goede voorstelling heb en ik lekker speel, kan ik me nergens zo vrij voelen als op het toneel. Met het theater als mijn kader en het publiek als bondgenoot, valt ineens alles samen en kom ik bijna los van de grond. Alsof ik vlieg. Dát is voor mij de ultieme vrijheid!

Bentinho Massaro is iemand die mij op dit moment ongelofelijk inspireert. Ik kreeg hem getipt van en vriend en toen ik naar één van zijn lezingen op Youtube keek, was ik al snel verkocht. Het is een hele bijzondere jongen. Jonger dan ik, maar met de wijsheid en kennis van een honderdjarige. Je voelt zijn authenticiteit door alles heen. Hij verraste mij door zijn stelling dat het juist niet om het ‘nu’ gaat, waar iedereen het altijd over heeft. Het ‘nu’, zo zegt hij, is een projectie van je verleden en van al je oude overtuigingen. Daarom moedigt hij je aan om je juist met je toekomst en je verlangens en dromen bezig te houden. Hij legt ook uit dat je zelf kunt kiezen wat je wilt voelen, hoe je je wilt gedragen en wie je wilt zijn. Dat we niet onze gedachten zijn, dat we altijd een keuze hebben en er niet zoiets als goed of fout bestaat. Pffff…het is nogal wat, maar ik snáp het en vóel het en ondertussen oefen ik lekker door.”

www.evacrutzen.nl