Dit had de naam van het televisieprogramma kunnen zijn waarin Henk Feenstra de hoofdrol speelde en wat gegarandeerd géén succes was geworden. Diep in zijn hart wilde hij net zo succesvol zijn als zijn vader, Arjan Feenstra, maar koos voor de verkeerde weg. Gelukkig vond hij uiteindelijk een beter programma, waardoor zijn leven weer een goed verhaal werd. De relatie met zijn vader is hechter dan ooit. “We hebben eindelijk leren praten.”

Henk (30): “Rond mijn negende verhuisden we met het gezin - mijn ouders, zus en broertje - van de Achterhoek naar Brabant. Dat had een hele grote impact op mij. Ik voelde me er absoluut niet thuis, miste mijn vriendjes en kon er maar niet wennen. ’s Nachts lag ik vaak huilend in mijn bed, maar omdat ik erg gesloten was, praatte ik er met niemand over. Mijn onzekerheid compenseerde ik met stoerdoenerij en lastig gedrag. Als ik geen positieve aandacht kon krijgen, dan maar negatieve. Het maakte me niet uit. Dat dacht ik tenminste. Want het resultaat was dat ik vaak te grazen werd genomen, overal buiten viel en nergens bij hoorde.

Het begon toen met over-eten. Dat werd mijn eerste probleem. Ik at alles wat los en vast zat om maar niet te hoeven voelen. Voordat ik met de drugs begon woog ik zo’n honderdvijftig kilo. Ik zat inmiddels op de middelbare landbouwschool. Mijn dikte was natuurlijk reden voor nog meer pesterijen, die overigens niet alleen bij verbaal geweld bleven. Regelmatig werd ik in elkaar geslagen en ook gechanteerd. In ruil voor betaling wilden ze me wel in hun groep opnemen. Ik verzon de grootste smoezen om van mijn ouders geld te krijgen. Alles had ik er voor over om er bij te horen. De laatste jaren richting mijn eindexamen, werd ik steeds stiller en teruggetrokken.”

Metamorfose
“In die tijd vertrokken mijn ouders voor drie weken naar Afrika. Het was tijdens een hittegolf in mei. Ik werkte die periode ook voor een groot melkveebedrijf met duizend koeien. Op school deden ze er niet moeilijk over dat ik drie weken niet kwam. Tijdens die weken kreeg ik heftige griep met hoge koorts. Was zo ziek als een hond, maar wilde niet thuis alleen in mijn bed liggen en bleef daarom steevast doorwerken. Hierdoor verloor ik in korte tijd tussen de tien en vijftien kilo. Ineens kreeg ik van iedereen complimenten dat ik er zo goed uitzag. Dat gaf me een geweldig gevoel. En omdat ik ondertussen ook veel langer was geworden, had ik een ware metamorfose ondergaan. Ineens zagen ze me staan en bevond ik me tussen de ‘stoere’ jongens, de groep met een zekere reputatie. De jongens die me daarvoor nog hadden gepest waren ineens aardig tegen me en ook kreeg ik voor het eerst aandacht van meisjes. Ik voelde me de hemel te rijk! Binnen vijf maanden was mijn hele leven veranderd. Ik heb me er achteraf nog vaak over verbaasd hoe dat zo snel heeft kunnen gebeuren. Niet lang daarna ging ik mee naar allerlei feesten, maar ik dronk toen nog nauwelijks en drugs durfde ik al helemaal niet te gebruiken. Maar ja, daar kwam al snel verandering in. Af en toe wat blowen en later ook een pilletje. Nou, dat was pas écht kicken! Beetje wegzweven de hele nacht. Op een flesje Cola werd ik al verliefd. Die pillen vond ik dus te gek. Als Smarties gingen ze bij mij naar binnen. Tot wel acht stuks op een feest. Een feest was bij mij pas echt geslaagd als ik me er de volgende dag niets meer van kon herinneren. Ik zorgde er wel altijd voor dat ik thuis kwam als mijn ouders nog in de kerk waren. Dan sliep ik mijn roes uit en was ik er weer bij. Alles deed ik eraan om ervoor te zorgen dat mijn ouders niets doorkregen. Dat is heel lang goed gelukt.”

Diepste gevoelens
“Op een goede moment ben ik voor een jaar op een groot melkbedrijf in Amerika gaan werken. Enige tijd daarvoor ging ik met een paar vrienden op stap die mij voor het eerst met de coke verleidden. ‘Ach, Henk,’ zeiden ze . ‘Dat is echt zo’n geweldig spul. Dat moet je eens geprobeerd hebben.’ En voordat ik het wist snoof ik mijn eerste lijntje en was meteen verkocht! De coke en ik klikten als een gek! Al mijn onzekerheid viel als een deken van me af. Ik kon ineens over mijn diepste gevoelens praten. Iets wat ik nooit had gekund. Ik had mijn ding gevonden! Ik heb het toen nog een paar keer gedaan en ben toen naar Amerika vertrokken. Daar was ik er niet meer bezig en dronk af en toe wat bier. Maar toen ik na vier maanden voor een weekje thuis kwam wist ik mijn schade glansrijk in te halen. Ik was alleen maar weg. Vol aan de drank en vooral aan de snuif! ‘Fijn dat je er zo vaak was,’ zeiden mijn ouders nog toen ik weer terugging. Ik weet nog dat ik voelde dat het ook niet klopte wat ik aan het doen was, maar dat gevoel negeerde ik en ging gewoon verder. Ik was vooral met mezelf bezig.”

Bergafwaarts
Eenmaal weer helemaal terug uit Amerika is het in een sneltreinvaart bergafwaarts gegaan. Ik was inmiddels eenentwintig en werkte weer bij het melkbedrijf waar ik ooit begonnen was en waar ik een goed contract had. Daar ben ik toen mee naar de bank gegaan en heb zo een fors doorlopend krediet kunnen los krijgen. Met dat geld kocht ik een auto, wat dure kleren en de rest is min of meer in mijn neus verdwenen. Op een zeker moment was het allemaal op en had ik overal schulden. De deurwaarders lieten niet lang op zich wachten en toen viel ik door de mand. Ik woonde destijds bij een vriend en ben met hangende pootjes naar mijn ouders gegaan. Ik betuigde volop spijt en vond mezelf heel zielig. Zij hebben me altijd geholpen, maar ik moest wel met een psycholoog gaan praten. Ook op mijn werk kon ik er niet meer mee wegkomen en werd ik van de ene op de andere dag op straat gezet. Ik ging vaak vanuit de kroeg direct door - omdat de koeien al vroeg gemolken moesten worden - en begon steeds meer fouten te maken. Die baas heeft me toen van de éne op de andere dag op straat gezet. Dat was de enige baas in al die jaren die het goed heeft aangepakt.”

Gebroken
“Mijn gesprekken met de psycholoog zetten geen zoden aan de dijk. Ik was niet eerlijk en ging gewoon door met de boel te bedonderen. Wat er wel gebeurde was dat er een verandering in mijn gebruik plaatsvond. Omdat ik me er toen echt bewust van was geworden dat ik verslaafd was, kon ik er niet meer van genieten. Mijn geweten begon te knagen en mijn gebruik werd dwangmatig. Weer naar het buitenland vertrekken leek me daarom een goed idee. Daar waren tenminste geen dealers in de buurt. In België kon ik aan de slag bij weer een melkbedrijf. Ik vluchtte letterlijk voor de coke. Maar daar begon ik met stevig drinken. Vanaf dag één! Whiskey, wodka, zwaar Belgisch bier. De slechte relatie met mijn baas gebruikte ik als excuus. Ik kon totaal niet met hem opschieten en voelde me bij hem weer als het kleine jongetje dat gepest werd. De enige keren dat ik nog coke gebruikte was als ik tussendoor thuis kwam, gemiddeld zo één keer in de drie weken. Totdat ik na een jaar een dealer in Breda ontdekte en toen was het hek weer van de dam. België bleek toch niet ver genoeg. Ik werkte zo’n zeventig tot tachtig uur in de week en verdiende daardoor best aardig, maar van sparen kwam uiteraard niets. Het drinken werd steeds heftiger. Tijdens het werk moest ik steeds even naar mijn kamer, vlak bij het bedrijf, om ‘even’ iets te doen en dan dronk ik stiekem een groot glas wodka jus omdat ik had gehoord dat je wodka niet ruikt, maar dat roken ze – bleek later – toch. Ook verzon ik de meest erge smoezen om maar naar Nederland te kunnen gaan. Dan zei ik dat mijn moeder, die aan epilepsie lijdt, in het ziekenhuis lag omdat ze een hartstilstand had gehad. Echt té erg! Mijn moraal was ver te zoeken. Op het laatst liep ik keihard tegen de muur. In de val van mijn eigen leugens. Uit pure angst voor alles en iedereen had ik mijn telefoon uitstaan en deed deze alleen nog maar aan om naar mijn dealer te bellen. Toen kwam dat smsje van Johan, mijn jongere broertje. Ik las: ‘Henk, wat ben je toch allemaal aan het doen!? Kom alsjeblieft naar huis!’. Toen brak ik en wist ik dat ik echt hulp nodig had. Huilend ben ik naar huis gereden.”

Zuid Afrika
“Thuis heb ik alles opgebiecht en om hulp gesmeekt. Mijn ouders stonden erop dat ik me op liet nemen en zelf begreep ik ook wel dat er geen andere weg meer was. De volgende ochtend vroeg ik zelfs of mijn vader mee naar de huisarts ging, want ik vertrouwde mezelf voor geen cent! Binnen een week had ik een afspraak bij Solutions en twee weken later zat ik in het vliegtuig naar Zuid Afrika. Vastbesloten om er drie maanden keihard tegenaan te gaan. Dat heb ik gedaan. Eindeloze gesprekken en nog meer schrijfwerk,. Ik was het beste jongetje van de klas, maar het kwam niet verder dan mijn hoofd. Mijn prestatiedrang blokkeerde de weg naar mijn gevoel. Ik wist nog steeds niet hoe ik daar bij moest komen. Met als gevolg dat ik twee dagen na mijn terugkomst keihard terugviel. Achteraf gezien had ik dat al twee weken daarvoor min of meer gepland. Toen was daar net een meisje teruggevallen en huilend de meeting in gekomen. Een fellow uit die groep zei toen: ’It’s ok to relapse as long as you come back.’ Die zin sloeg bij me in als een bom. Dus ik kon gewoon – zonder problemen – nog ‘es terugvallen! Dat was nog eens goed nieuws! Ik schrok van die gedachte. En ondanks dat ik dat nog wel gedeeld had en m’n angst ervoor had uitgesproken, gebeurde het toch.”

Walk the walk
Ongelofelijk hoe ik nog steeds in staat was om mezelf te belazeren! Daarna ben ik nog meerdere keren teruggevallen en kwam ik er uiteindelijk achter dat het aan het feit lag dat ik niet bij mijn gevoel kon komen. Niet om hulp kon vragen. Ik zat weer volledig in mijn oude gedrag, ging niet meer naar meetings, zette m’n telefoon weer uit en voelde me volledig leeg en mislukt. Naar de kliniek teruggaan was geen optie meer voor me. Dat zag ik als een grote nederlaag. Ik wist dat ik ook gewoon het 12 stappen-programma weer kon oppakken. Het zat allemaal nog in mijn kop. Het was nu gewoon een kwestie van gewoon gaan dóen. Stap voor stap. Walk the walk!”

Zo kwam ik weer terug bij mijn eerste meeting en werd daar met open armen ontvangen. Het voelde als thuiskomen en dat voelt het nu - achttien maanden later -nog steeds. Doordat ik mijn stappen toen grondig ben gaan doen, ben ik eindelijk gaan voelen en kon ik mijn eigen aandeel zien in alles wat mij was overkomen. Dat bleek pure noodzaak! Ik ben intens dankbaar voor het leven dat ik nu heb. Ik zie mijn verslaving als duur leergeld voor de oplossing van een probleem dat er al was vóór de drugs en drank. Op alle fronten gaat het steeds beter met me. Ik heb mezelf eindelijk leren accepteren en ben rustiger geworden. De hoge toppen en diepe dalen hebben plaats gemaakt voor meer gelijkmatigheid. Ik kan het leven beter nemen zoals het komt. Zolang ik mijn herstel maar op de eerste plaats zet.”

Arjan Feenstra (58): “Henk was altijd vrij rustig en nogal op zichzelf. Mijn vrouw en ik hadden nooit echt door dat hij zoveel moeite had met de verhuizing en op school. Onze andere kinderen pasten zich prima aan en hadden nergens problemen mee. Toen later bleek dat hij gepest werd, hebben we de leraren en ook nog wat jongens op bezoek gehad. Deze poging om de boel wat te sussen leverde achteraf gezien niet veel op. Het probleem was dat Henk zelf geen prater was en daarom wisten we ook nooit wat er nu precies in hem omging. We probeerden hem zoveel mogelijk te helpen waar we konden, maar het was moeilijk om werkelijk contact met hem te maken. Hij heeft zelfs nog een tijdje bij het Riagg gelopen, maar dat vond hij ook niks. Totdat hij een jaar of zeventien was ging hij nooit op stap.‘Ga er toch eens op uit jong!’ zeiden we dan, maar hij vond er niks aan.

Dat veranderde van de ene dag op de andere. Nadat wij terugkwamen van een reis naar Afrika was hij ineens veranderd. Hij was enorm afgevallen en ging ineens hele andere dingen doen, vooral veel uitgaan. Hij heeft zijn schade toen ruimschoots ingehaald. Er was geen feest of houseparty meer die hij miste.”

Psycholoog
“Hij ging alsmaar op pad, gedroeg zich steeds drukker en was heel vaak verkouden. Toch hadden we op dat moment nog niet door hoe het werkelijk met hem gesteld was. Hij werkte wel, dus was er nog een bepaalde regelmaat. gewoon en heeft er ook nooit slecht uitgezien. Zelf op het allerlaatst niet. De vraag is natuurlijk of we het echt niet zagen of dat we het gewoon niet wilden zien. Achteraf gezien begrepen we wel dat het niet goed met hem ging, maar we hadden geen vermoeden dat het zo erg was. Je wilt als ouder natuurlijk niet dat je kind het verkeerde pad opgaat.

Toen hij de eerste keer bij ons met zijn hele verhaal kwam, wilden we nog steeds niet geloven dat het zo erg was. We hadden het niet verwacht en vonden het natuurlijk heel erg. Ik verkeerde nog in de illusie dat we dat ‘varkentje’ samen wel eens zouden wassen! Ik heb hem toen financieel weer uit het slop geholpen en heb zijn schulden afbetaald. Wel eisten we van hem als dat hij hulp ging zoeken. Hij is toen met een psycholoog gaan praten, maar veel verandering in zijn gedrag zagen we niet.”

België
“Toen Henk besloot om in België aan de slag te gaan, stond ik daar wel achter. Hierdoor zou hij niet meer in de verleiding komen. Doordat hij niet meer in de buurt was, hadden we ook minder zicht op wat hij wel of niet uitspookte. Het enige wat ik kon doen was vertrouwen hebben en dat was niet makkelijk. De keren dat hij terugkwam, was hij alleen maar op stap en soms was hij dagen niet bereikbaar. Laat op de avond kreeg ik wel eens hele sombere sms-jes van hem. ‘Mijn leven is waardeloos. Ik zie het helemaal niet meer zitten. Ik word toch nooit zo goed als jij’ las ik dan. Dat sneed door mijn ziel. Ik probeerde hem dan te bereiken, maar hij was compleet van de wereld. Ik was toen ook wel bang dat hij een einde aan zijn leven zou maken. Mijn vrouw en ik voelden ons intens machteloos. Ik had het gevoel dat ik het verkeerd met hem had aangepakt en piekerde me suf over wat ik had fout gedaan. Ik vond het vreselijk dat ik hem kennelijk onzeker had gemaakt en dat hij daar last van had.”

Leugens
“Steeds vaker betrapte ik hem weer op leugens. Dan zei hij dat hij aan het werk was, maar als we hem daar dan probeerde te bereiken, omdat hij zijn eigen telefoon niet opnam, bleek dat niet zo te zijn. Dan hoorden we dat ze daar juist dachten dat hij bij ons was omdat zijn moeder in het ziekenhuis zou liggen. Toen wisten we dat het weer goed fout was.

Gelukkig is hij op een dag weer uit zichzelf thuis gekomen. Hij zat er helemaal doorheen en begreep dat het niet zo niet verder kon. Twee weken later zat hij in het vliegtuig naar Zuid Afrika. Voor ons was dat een enorme opluchting. Wij konden het nu loslaten en het aan de experts overlaten. Dat gaf een hoop rust. In die periode zijn we daar zelf ook nog twee weken naar toe gegaan. Tijdens een gesprek met hem en een counselor werd ons heel veel duidelijk. Nog nooit eerder had hij zo open en eerlijk gesproken! Wij waren dolgelukkig om te zien dat het weer zo goed met hem ging en we hadden weer hoop voor de toekomst. Vanaf dat moment konden wij de situatie veel beter accepteren en waren in staat om ook open naar de buitenwereld te zijn. Dat was daarvoor nog een grote drempel. Door het te delen met familie en vrienden werd het voor ons ook minder beladen.

Vertrouwen
“Mijn teleurstelling was daarom met geen pen te beschrijven toen Henk terugkwam en al na één dag terugviel. Het vertrouwen was weer in één klap verdwenen. Gelukkig is hij er uiteindelijk toch weer uitgekropen en met behulp van meetings en het 12 stappen-programma er tegenaan gegaan.

Nu ik meer over verslaving weet kan ik bepaalde dingen ook wel op mezelf plakken. Ik worstel ook altijd met mijn gewicht en weet ook wel waarom ik te veel eet. Het is bij mij alleen nooit excessief geworden. Tijdens mijn studietijd werden er ook wel drugs gebruikt, maar ik had geen idee wie dat dan precies deed of waar het te krijgen was. Ik had het zeker geweten als ik er naar op zoek was geweest. Maar dat pad ben ik gelukkig nooit ingeslagen. Nu ik erop terugkijk kan ik gelukkig constateren dat het ons ook veel goeds heeft gebracht. Ondanks dat je zoiets liever niet meemaakt, hebben we er allemaal van geleerd en heeft onze relatie zich verdiept. Het vertrouwen heeft een behoorlijke deuk opgelopen, maar is gelukkig – vooral door Henk’s openheid - nu ook weer goed in herstel.”