Zanger, schrijver, muzikant, componist, schilder. Herman van Veen (69) is niet onder één noemer te vangen en boven alles is hij een levenskunstenaar. Dit najaar staat hij zeven weken lang in Carré. “Ik ben nog lang niet moe.”

Adem
“Zonder kun je niet. Dan is het gedaan. Ademhalen lijkt zo vanzelfsprekend, maar het is een hele kunst om het goed te doen: bewust, volledig en het liefst in door de neus, zodat de lucht verwarmd en gefilterd wordt. Per jaar speel ik rond de honderdveertig voorstellingen en mijn adem is daarbij mijn belangrijkste instrument. Mijn hele energieniveau en gezondheid rust op deze kwaliteit. Het is indrukwekkend om te ervaren wat voor een invloed een juiste ademhaling heeft op mijn algemeen bevinden. Dat zouden we eigenlijk al op de lagere school moeten leren.”

Energie
“Mijn leven is tamelijk ruig. Ik werk hard en reis veel. Ik ben van mening dat een mens - naarmate hij ouder wordt - juist meer zou moeten gaan doen. De mens is in mijn ogen geen getal. Nieuwsgierigheid brengt mij voortdurend in beweging en is de motor in mijn leven. Ik wil achter de dingen kijken en het meest vertrouwen op hetgeen ik het minst begrijp. Verwondering maakt het leven fascinerend. Je ziet wel vaker dat oudere mensen de neiging te hebben om steeds meer bezig te zijn met wat ze hébben beleefd in plaats van nog meer te beleven. Het gaat er vooral om dat je wilt blijven leren. Door te lezen, te denken, je grenzen te verleggen, kortom: te blijven bewegen in de ruimste zin des woords. Ik weet natuurlijk nooit hoe het mij zal vergaan, maar ik heb ergens toch het idee dat zolang mijn fascinatie voor het leven blijft, ik nooit op zal branden.”

Vrijheid
“Ik ben nog uit de oorlog en zou er niet geweest zijn als we niet waren geholpen door de geallieerden met hun voedsel- en medicijndroppings. Mijn moeder was zwanger van mij tijdens de hongerwinter en ik werd geboren als negen pond suikerbiet. Vanwege dit enorme eenzijdige voedsel was ik verzwakt en had ik last van onder meer nierontstekingen en werd ik ernstig ziek. Penicilline heeft mijn leven gered. En toen ik op zeventienjarige leeftijd naar het conservatorium ging, drukte mijn vader me op het hart om naast mijn studie vooral ook iets belangeloos voor anderen terug te gaan doen. Vlak daarna las ik een artikel in de krant over Unicef, waarin een oproep werd gedaan om vrijwilliger te worden. Daar heb ik me toen direct aangemeld. Wekelijks verrichtte ik er allerhande klusjes, zoals collecteren en dat soort zaken. Ik vond het wel interessant en vooral ook de mensen die er werkten. Gedurende mijn hele opleiding ben ik daar blijven werken en ben er later, toen ik zelf bekend werd, ambassadeur geworden. Samen met mensen als Audrey Hepburn en Danny Kaye heb ik de ondertekeningen van de kinderrechten in New York bijgewoond. Omdat de hele wereld deze heeft getekend, realiseren mensen zich niet wat voor een fenomenale mogelijkheden deze meer dan vijftig kinderrechten bieden. Ik ben ervan overtuigd dat wanneer deze kinderrechten zouden worden nageleefd, we een volstrekt andere samenleving zouden hebben. Zo kan men bijvoorbeeld geen oorlog meer voeren en zijn er nog meer positieve gevolgen. Het is een stapsgewijs proces en het gebeurt helaas nog veel te weinig, maar ik heb er een vast vertrouwen in dat dit op een dag mogelijk is.”

Geloof
“Ik geloof in gezond verstand en in liefde en ik wéét dat alles betekenis heeft. Niets is voor niets. Alles doet er toe. Ons werk hier op aarde is om inzicht in die betekenis te krijgen. Hoe meer betekenis er is, hoe meer respect er bestaat. Ik denk dat het hele Godsbesef te maken heeft met het onzegbare. Laat God daarom een raadsel blijven. Ons laatste toevluchtsoord is ons eigen voorstellingsvermogen. Alles wat ons overkomt kunnen we aan door ons voor te stellen wat er aan te doen valt.”

Rijkdom
“Wanneer je iets ziet of ervaart wat je mooi en interessant vindt, verrijkt dat je. ‘De esthetiek als moeder van de ethiek.’ Hiermee bedoel ik dat een ethisch goed leven een leven is waarin aandacht wordt geschonken aan de esthetiek, de schoonheid, in alle opzichten. Met die gedachte hebben we het Herman van Veen Arts Center opgezet, gelegen op een landgoed van bijna honderd hectare. Op deze bijzondere en inspirerende plek organiseren we onder meer concerten, festiviteiten, lezingen, seminars en exposities. Allemaal op bescheiden schaal, waarbij het accent vooral ligt op het creëren van exposities en speelmogelijkheden voor jonge begaafde kunstenaars. Rijk ben je ook wanneer je voelt dat mensen loyaal aan je zijn en je accepteren zoals je bent, ook al ben je nog zo anders. Dat je vrijelijk je eigen weg kunt gaan, want alleen dan kan een mens volledig tot bloei komen.”

www.hermanvanveen.com